Anemia podczas ciąży

W ciąży jesteś szczególnie narażona na niedobór żelaza i kwasu foliowego, które mogą prowadzić do groźnej anemii. Niedokrwistości nie można ignorować, ponieważ jest niebezpieczna nie tylko dla przyszłej mamy, ale też dla maluszka. Sprawdź, jak jej zapobiec i co robić, gdy się pojawi.

Przyczyny anemii

W ciąży znacznie wzrasta zapotrzebowanie na żelazo, dlatego najczęstszą przyczyną anemii jest niedobór tego pierwiastka. Oprócz tego może dojść do zaburzeń czynności układu pokarmowego i pogorszenia wchłaniania cennych składników odżywczych, w tym żelaza.

Anemia może być również spowodowana niedoborem witaminy B12 oraz kwasu foliowego w organizmie matki. Często jest to związane ze zwiększonym zapotrzebowaniem na te witaminy z powodu rozwijającego się płodu.

Inne przyczyny niedoboru żelaza u kobiet w ciąży:

- silne wymioty w ciąży;

- źle zbilansowana dieta;

- krwawienia spowodowane żylakami odbytu;

- inne krwawienia i krwotoki.

Objawy anemii

Niedokrwistość rozwija się powoli, a jej sygnały w początkowej fazie mogą być dość niejednoznaczne. Najpierw może pojawić się ogólne osłabienie, zawroty i bóle głowy, a także senność. Twoje paznokcie staną się łamliwe, a włosy osłabną i zaczną wypadać. Gdy anemia jest w zaawansowanym stadium pojawiać się będą skurcze mięśni nóg, duszności, uczucie szybkiego bicia serca, a nawet zaburzenia widzenia. Będziesz się również łatwo męczyć nawet przy niewielkim wysiłku.

Pamiętaj, że większość objawów anemii jest związana z dolegliwościami, jakie mogą Ci towarzyszyć w ciąży. Z tego też powodu bardzo ważne jest regularne robienie morfologii krwi, aby stwierdzić czy Twoje objawy to faktycznie niedokrwistość.

Diagnostyka anemii

Anemię można zdiagnozować na podstawie wyników morfologii krwi. Badanie jest łatwo dostępne. W ciąży powinnaś je wykonywać regularnie, co 4-6 tygodni.

W przypadku niskich wartości hemoglobiny, należy wziąć pod uwagę również inne parametry krwi. Mała objętości erytrocytów – anemia mikrocytarna – sugeruje niedobór żelaza we krwi. Jeśli objętość erytrocytów znacznie wzrasta – anemia makrocytarna - to może być sygnał o niedoborze witaminy B12 i kwasu foliowego.

Wpływ anemii na przebieg ciąży

Rozwijający się w Tobie organizm dziecka potrzebuje dużej ilości żelaza. Na początku czerpie je z zapasów zgromadzonych przez matkę jeszcze przed ciążą. Potem, gdy już nie jest to możliwe, dziecko pobiera większość żelaza, jakie dostarczasz Wam obojgu wraz z pożywieniem.

Niedokrwistość pojawia się zazwyczaj około 20. tygodnia ciąży, kiedy wzrost i rozwój malucha jest najbardziej intensywny. Jeżeli anemia wystąpi w pierwszym trymestrze ciąży, pojawić się mogą zaburzenia rozwoju i pracy łożyska, co może skutkować poronieniem. W drugim trymestrze może powodować zaburzenia wzrostu płodu, natomiast w trzecim - przedwczesne urodzenie dziecka.

Pamiętaj, nie można ignorować niedokrwistości, należy jak najszybciej rozpocząć jej leczenie.

Według specjalistów, dzieci mam cierpiących na anemię, często same chorują na niedokrwistość.

Czynniki ryzyka anemii w ciąży:

• ciąża mnoga;
• przewlekłe choroby układu pokarmowego, które powodują zaburzenia wchłaniania;
• wrodzone choroby krwi;
• przewlekłe krwawienia w ciąży;
• silne wymioty w ciąży;
• przyjmowanie leków przeciwpadaczkowych;
• nieodpowiednia dieta lub niedożywienie, którego konsekwencją jest niedobór wielu witamin;
• spożywanie alkoholu i palenie papierosów – zaburzają wchłanianie składników odżywczych;

Leczenie anemii

Po zdiagnozowaniu anemii powinnaś ściśle przestrzegać zaleceń lekarza. Absolutnie nie wolno leczyć się na własną rękę, ponieważ możesz w ten sposób zaszkodzić nie tylko sobie, ale i dziecku.

Leczenie niedokrwistości jest ściśle uzależnione od przyczyny jej powstania:

• W przypadku anemii spowodowanej niedoborem kwasu foliowego będziesz musiała stosować preparaty z tą witaminą w zwiększonej dawce.
• Jeśli anemia spowodowana jest niedoborem żelaza, lekarz przepisze Ci doustne preparaty z tym pierwiastkiem. Powinnaś je przyjmować godzinę przed posiłkiem, gdyż pokarm zmniejsza jego wchłanianie z przewodu pokarmowego. Warto popić tabletkę sokiem pomarańczowym. Skutkiem ubocznym suplementacji żelaza są zaparcia. Z tego też powodu warto pamiętać o diecie bogatej w błonnik, który wspomaga pracę układu pokarmowego.
• Anemia z powodu niedoboru witaminy B12, choć występuje niezwykle rzadko, nie powinna być bagatelizowana. W takim wypadku z reguły wystarczy doustne przyjmowanie preparatu witaminowego.

Odpowiednia dieta czyli profilaktyka

Jeśli chcesz zmniejszyć ryzyko wystąpienia anemii w ciąży, musisz przede wszystkim zadbać o prawidłową dietę. Powinna być wartościowa i urozmaicona.

Żelazo znajdziesz w pokarmach pochodzenia tak zwierzęcego, jak i roślinnego:

• Hemowe żelazo, które znajduje się w produktach zwierzęcych, jest znacznie lepiej przyswajane przez organizm. Dużo tego pierwiastka jest w mięsie wołowym, cielęcinie, wątrobie wieprzowej, podrobach (nerki i płuca), żółtkach jaj, rybach oraz potrawach z krwi np. kaszanka i czarny salceson.
• Niehemowe żelazo znajduje się w produktach roślinnych i jest dużo gorzej przyswajalne niż hemowe. Znajdziesz je w nasionach roślin strączkowych, żółtych i zielonych warzywach liściastych, kakao oraz całych ziarnach zbóż. Na przykład z mięsa cielęcego wchłania się aż 22% tego pierwiastka, natomiast ze szpinaku zaledwie 1%.

W przypadku anemii powinnaś spożywać również produkty bogate w witaminę C, która wspomaga wchłanianie żelaza przez nasz organizm. Produktami zawierającymi duże ilości tego składnika będą przede wszystkim czarna porzeczka, aronia i żurawina.

Według specjalistów wchłanianie żelaza utrudniają:

- napoje gazowane, ze względu na obecność fosforanów;

- mocna herbata, ponieważ zawiera taninę.

Anemia po ciąży

Jeśli podczas ciąży została u Ciebie zdiagnozowana niedokrwistość, po porodzie powinnaś nadal prowadzić suplementację żelaza zgodnie ze wskazówkami lekarza. Nie rezygnuj również z odpowiedniej diety bogatej w żelazo, witaminę C i błonnik. Pamiętaj, anemia nie znika z dnia na dzień. Zanim organizm wróci do dawnej formy musi minąć trochę czasu.