Antykoncepcja po porodzie

Posiadanie dzieci, towarzyszenie im w codziennych wyzwaniach i pomaganie w odkrywaniu świata to niesamowita przygoda i ogromna satysfakcja. Ale co robić, gdy mamy już "na pokładzie" nasz skarb i na razie nie chcemy lub nie możemy pozwolić sobie na kolejną ciążę?

Jestem teraz w takiej właśnie sytuacji; przed 8 tygodniami urodziłam drugą córkę i chwilowo nie mamy ani siły, ani warunków do dalszego powiększania rodziny, zatem musiałam zainteresować się tematem antykoncepcji. Bowiem mimo, że karmię córkę na żądanie wyłącznie piersią i nie używamy smoczka - a wiec spełniam warunki metody LAM (lactational amenorrhea method, pol. laktacyjny brak miesiączki) - nie mogę być pewna co do tego, kiedy powróci płodność. U niektórych kobiet owulacja i miesiączka po porodzie wraca wcześniej (szczególnie u mam niekarmiących piersią), u innych później, a sama metoda ma rację bytu maksymalnie do czasu rozszerzania diety, czyli ukończonego 6. miesiąca życia dziecka. Prędzej czy później, trzeba się więc zastanowić nad wyborem metody antykoncepcji. (Nie wykluczamy jednak, że za parę lat zapragniemy kolejnego dziecka, więc odrzucamy metody trwałe jak wazektomia czy – w Polsce nielegalne – podwiązanie jajowodów. )

Przy wyborze antykoncepcji trzeba wziąć pod uwagę wiele aspektów, dlatego każda kobieta musi podjąć te decyzje sama. Ale jakie mamy możliwości?

Po pierwsze, trzeba odpowiedzieć sobie na pytanie czy chcemy karmić piersią. Jeśli nie, wachlarz możliwości jest nieco szerszy, bo obejmuje klasyczne dwuskładnikowe pigułki antykoncepcyjne a także plastry antykoncepcyjne - metody zawierające estrogen i progestagen. Jednak ich używanie podczas karmienia piersią nie wchodzi w grę, a to w związku z obecnością estrogenu który hamuje laktację i przenika do mleka. Jaki wybór ma karmiąca mama?

Metody antykoncepcji dzielą się na naturalne, hormonalne, mechaniczne i chemiczne.

Oprócz oczywistych metod mechanicznych jak prezerwatywy czy diafragma, czy dość zawodnych metod chemicznych (środki plemnikobójcze) w grę wchodzą również:
• pigułki jednoskładnikowe
• spirale
- miedziane
- hormonalne
• zastrzyki, implanty

Pigułki jednoskładnikowe (tzw. minipigułki) zawierają tylko jeden hormon, progestagen, o niskim stężeniu. Inaczej niż w wypadku tabletek dwuskładnikowych, minipigułki stosuje się ciągle, bez robienia 7dniowej przerwy i zwykle także bez krwawienia. Podczas ich stosowania należy bardzo pilnować regularnego ich przyjmowania.

Spirale miedziane, miedziane wkładki domaciczne to plastikowe elementy o kształcie litery T, pokryte miedzią, które umiejscawia się w macicy, gdzie uwalniają one jony miedzi wywołując lekkie, niebakteryjne zapalenie błony śluzowej. Organizm wytwarza więc leukocyty które uniemożliwiaj plemnikom przeżycie, a także uniemożliwia zagnieżdżenie się ewentualnej zapłodnionej komórki jajowej. Taka wkładka może być skuteczna nawet do 5 lat. Podczas jej stosowania miesiączki często bywają bardziej bolesne i obfitsze. (Taka spirala należy do metod mechanicznych)

Podobnie wygląda domaciczna wkładka hormonalna. Także i ona jest rozwiązaniem długoterminowym, działa do 5 lat. W przeciwieństwie jednak do spirali miedzianej, podczas jej stosowania miesiączki są mniej bolesne i łagodniejsze, a z czasem często nawet zanikają - co nie jest powodem do niepokoju. Wkładka hormonalna uwalnia do macicy niewielkie ilości progestagenu, przez co błona śluzowa macicy nie narasta lub narasta w mniejszym stopniu (stąd mniej obfite krwawienia), śluz szyjki macicy zagęszcza się nie pozwalając plemnikom na przedostanie się do macicy, a niekiedy nawet prowadzi do ustania owulacji.

Jednak płodność szybko można przywrócić po prostu usuwając wkładkę z macicy (oczywiście powinien zrobić to lekarz!).

Zarówno spirala hormonalna jak i miedziana wymagają regularnego kontrolowania ich położenia poprzez badanie USG, zwykle odbywa się to co poł roku lub co rok.

Zaletą zastrzyku antykoncepcyjnego jest jego skuteczność oraz to, że nie trzeba o nim pamiętać częściej niż raz na trzy miesiące. Również zawiera on progestagen.

Także na progestagenie opiera się działanie implantów antykoncepcyjnych, które wszczepia się pod skórę i które mogą działać do 5 lat.

Ja obecnie skłaniam się ku wkładce hormonalnej - wedle tego co mówił mój ginekolog, jej stosowanie nie wiąże się ze zbyt dużym zagrożeniem działań niepożądanych, łagodzi krwawienia a działanie hormonów jest miejscowe i ogranicza się do macicy. Jest to metoda kosztowna, ale biorąc pod uwagę długą żywotność, myślę, że opłacalna...

A Wy, drogie Mamy, jak zabezpieczacie się przed ciążą?