Suplementacja witaminy K i D u dziecka

Mleko mamy ma dobroczynny wpływ na organizm dziecka. Jest bogatym źródłem licznych substancji odżywczych, które zapewniają prawidłowy rozwój malucha. Niestety mleko matki nie dostarcza odpowiedniej ilości dwóch ważnych witamin – K i D, dlatego pediatrzy zalecają ich suplementację.

Witamina K - właściwości

Witamina K jest niezbędna w procesie krzepnięcia krwi - zapobiega niebezpiecznym krwotokom. Bierze udział w procesie syntezy białek, które wiążą wapń w płucach, łożysku i nerkach, oraz utrzymuje ich prawidłowe. Witamina K zapobiega miażdżycy, chorobom układu nerwowego, a także reguluje mineralizację kości. Posiada właściwości przeciwgrzybiczne oraz przeciwbakteryjne. Wykazuje również działanie przeciwzapalne.

Jak wygląda suplementacja witaminy K?

Noworodki oraz niemowlęta są narażone na niedobór witaminy K, ponieważ ich organizm nie ma bakterii, które są niezbędne do jej powstania. Mleko matki nie zapewnia wystarczającej ilości witaminy K. Z tego też powodu nowonarodzone dzieci karmione naturalnie w pierwszej dobie życia dostają jej dużą dawkę w postaci zastrzyku domięśniowego. Następnie przez kolejne 3 miesiące, począwszy od 8. dnia życia, podaje się ją doustnie w dawce 0,025 mg na dobę. W aptekach witamina K jest dostępna w postaci żelatynowych kapsułek, spray’u lub kropelek.

U dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym bądź preparatami mlekozastępczymi, które wzbogacone są o witaminę K, dobowe zapotrzebowanie małego organizmu pokrywa dieta.

Naturalne źródła witaminy K

W stanie naturalnym witaminę K możemy znaleźć przede wszystkim w warzywach liściastych i ciemnozielonych. Jej bogatym źródłem jest natka pietruszki, sałata, brokuły, zielony groszek, awokado, brukselka i szpinak. Poza tym witamina K występuje również w produktach mlecznych i jajach.
Polecam raz dziennie zjeść kefir lub jogurt, ponieważ oba produkty pobudzają wytwarzanie witaminy K w jelitach.

Skutki niedoborów witaminy K

U noworodków, które nie otrzymają po porodzie witaminy K, może wystąpić choroba krwotoczna czyli niebezpieczne krwotoki z różnych narządów wewnętrznych lub części ciała.
U starszych dzieci i dorosłych brak witaminy K może pojawić się np. przy silnym zatruciu pokarmowym lub podczas kuracji antybiotykowej, ponieważ takie sytuacje osłabiają, lub zabijają bakterie przewodu pokarmowego produkujące tę witaminę. Skutkiem niedoboru mogą być krwotoki z nosa bądź układu pokarmowego i moczowego.

Nadmiar witaminy K

Witamina K nie jest toksyczna, jednak jeśli jest jej za dużo, może powodować wzrost krzepliwości krwi oraz nadmierne pocenie się i uczucie gorąca. U niemowląt jej nadmiar wpływa również niekorzystnie na pracę wątroby, co może wywołać żółtaczkę i uszkodzenia tkanki mózgowej.

Witamina D - właściwości

Witamina D jest niezbędna dla zdrowia i prawidłowego rozwoju dziecka już od pierwszych dni życia. Łagodzi stany zapalne skóry i podnosi odporność. Wpływa korzystnie na skurcze mięśni, w tym serca, a także zwiększa masę i siłę mięśni w całym ciele. Spełnia bardzo ważną funkcję w rozwoju układu kostnego, ponieważ stymuluje wchłanianie z jelit i wbudowywanie do kości wapnia, który jest głównym budulcem kości i zębów. Jej niedobory prowadzą do krzywicy i osteoporozy.

Naturalne źródła witaminy D

Pod wpływem promieniowania słonecznego prowitamina D obecna w skórze zaczyna produkować witaminę D – stąd też jej potoczna nazwa „witamina słońca”. W ten sposób organizm zaspokaja 80% dziennego zapotrzebowania na tę witaminę. Ze względu na niebezpieczne promieniowanie ultrafioletowe UV dzieci zalecano ochronę przed szkodliwym działaniem słońca. Niestety używane do ochrony kremy z filtrem ograniczają znacznie produkcję witaminę D, przez co powstają niedobory, dlatego nie nadużywajmy kremów z filtrami dla niemowląt i dzieci, chrońmy przed oparzeniami, ale pozwólmy maluchom używać kąpieli słonecznych. Witamina D ,którą w nadmiarze wyprodukuje skóra podczas lata jest magazynowana i zużywamy ją jesienią i zimą, gdy promieni słonecznych jest znacznie mniej i zwiększa się ryzyko niedoborów tej witaminy.

Witamina D jako prowitamina dostarczana jest w zbilansowanej diecie w takich produktach jak: jaja, ryby, wątróbka oraz pełne mleko i przetwory mleczne.

Skutki niedoborów witaminy D

U niemowląt i dzieci niedobór witaminy D może być powodować krzywicę, przez którą powstają opóźnienia we wzroście zębów, a kości ulegają osłabieniu i zniekształceniu. Kiedy witaminy D jest za mało, dziecko częściej się poci i staje się nadmierne aktywne.

U dorosłych stosujących dietę pozbawioną witaminy D oraz mających mały dostęp do słońca, może pojawić się osteomalacja czyli zaburzenia struktury kości. Prowadzi ona do częstych złamań i skrzywień układu kostnego.
Niedobór witaminy D jest przyczyną osłabienia organizmu i obniżenia odporności , co prowadzi do stanów zapalnych skóry, zapaleń spojówek i częstych infekcji.

Nadmiar witaminy D

Należy ostrożnie dawkować witaminę D i pilnować, aby dziecko samo nie wzięło opakowania z witaminą , ponieważ w dużych ilościach jest toksyczna. Może powodować ciężkie zatrucie lub uszkodzenie nerek.

Objawy przedawkowania:

• biegunka oraz nudności;
• brak apetytu i spadek masy ciała;
• nadmierne pocenie się;
• zaburzenia rytmu serca;
• łatwe męczenie się i senność;
• wzmożone oddawanie moczu;
• bóle mięśni, stawów, głowy, a także świąd skóry.

Dawkowanie witaminy D u niemowląt i dzieci

Nie wszystkie dzieci muszą dostawać witaminę D. Jeśli Twój maluch karmiony jest mlekiem modyfikowanym lub preparatem mlekozastępczym lekarz może zdecydować, aby jej nie podawać, ponieważ większość mieszanek w składzie zawiera tę witaminę.

W przypadku dzieci narażonych na niedobory czyli karmionych piersią, z zaburzeniami wchłaniania tłuszczu w przebiegu chorób wątroby, celiakii czy mukowiscydozy, a także wcześniaków, niezbędne będzie uzupełnienie braków witaminy D poprzez suplementację. Dawkę należy ustalić wspólnie z pediatrą, ponieważ wszystko uzależnione jest od diety i indywidualnego zapotrzebowania organizmu dziecka, a także innych czynników, jak ilość spacerów na świeżym powietrzu, w tym ekspozycji a na promienie słoneczne.