Afty u dzieci – jak je rozpoznać i leczyć?

Afty to dość częsta dolegliwość u niemowląt i dzieci, która bywa mylona z pleśniawkami. Dowiedz się, jakie są objawy i przyczyny aft oraz jak przebiega ich leczenie.

Jak wyglądają afty?

Afty są to nieduże, ale bolesne owrzodzenia w jamie ustnej. Pokrywa je białawy nalot, natomiast obrzeża są charakterystycznie zaczerwienione. Zazwyczaj afty osiągają wielkość od 1 mm do maksymalnie kilku centymetrów. Mogą pojawiać się pojedynczo lub w grupach, tworząc duże zmiany na podniebieniu miękkim i języku.

Objawy towarzyszące aftom

Oprócz zmian w jamie ustach, mogą powiększyć się okoliczne węzły chłonne. Zanim pojawią się pierwsze afty, dziecko może być płaczliwe, rozdrażnione i marudne. Dość częstym objawem jest brak apetytu, niezależnie od tego czy maluch jest karmiony piersią czy butelką. U niektórych dzieci może pojawić się również podwyższona temperatura.

Rodzaje aft

• Afty małe

Są to płytkie nadżerki, które osiągają maksymalnie średnicę 1 cm. Zwykle goją się same w 7-10 dni, nie pozostawiając blizn.

• Afty Suttona

Są to owrzodzenia w jamie ustnej, które mogą mieć średnicę nawet do 2 cm. Zmiany są bolesne dla dziecka i dość często pojawiają się ponownie. Afty Suttona goją się nawet kilka tygodni.

• Afty opryszczkopodobne

Ten typ aft pojawia się w licznych grupach. Dziecko odczuwa dyskomfort i ból w trakcie choroby. Gojenie trwa zwykle 2-3 tygodnie.
 

Czy afty to pleśniawki?

Bardzo często afty nazywane są pleśniawkami. To błąd. Pleśniawki to białe, wręcz mleczne zmiany w jamie ustnej, z wyraźną chropowatą powierzchnią. Powodują je grzyby z grupy drożdżaków. Afty, to nadżerki, które tworzą ubytki na błonie śluzowej. Jednak różnią się od pleśniawek tym, że dookoła białego nalotu tworzy się czerwona otoczka.

Jakie są przyczyny powstawania aft u niemowlaków i dzieci?

Afty pojawiają się pod wpływem różnych czynników. Do najczęstszych należą:

• Nieodpowiednia higiena jamy ustnej

Częste wkładanie brudnych rączek i przedmiotów do buzi, a także podawanie niewyparzonego smoczka sprzyja powstawaniu aft. Jeśli Twoje dziecko samodzielnie myje zęby, sprawdź, czy robi to prawidłowo.

• Choroby zębów

Afty mogą się pojawić z powodu próchnicy oraz stanów zapalnych zębów i przyzębia. Warto wybrać się z dzieckiem na kontrolę do stomatologa.

• Uszkodzenia mechaniczne jamy ustnej

Afty powstają w wyniku uszkodzenia jamy ustnej szczoteczką do zębów, po oparzeniu gorącym napojem lub przypadkowego ugryzienia w policzek. Zdarza się, że u niektórych dzieci afty pojawiają się również po zjedzeniu czegoś kwaśnego.

• Leczenie antybiotykami

Dość często afty powstają po lub jeszcze w trakcie antybiotykoterapii. Jest to reakcja osłabionego organizmu.

• Alergia i niedobory witamin

Afty dotykają dość często dzieci z problemami alergicznymi, a także cierpiące na niedobory witaminy A, B, C oraz żelaza i kwasu foliowego. Ich niski poziom może być przyczyną często nawracających aft oraz trudności z ich gojeniem.

Domowe sposoby na afty

W przeciwieństwie do pleśniawek, afty u dzieci można leczyć domowymi sposobami:

• Możesz dziecku przyłożyć na chorobowo zmienione miejsca świeżo zaparzony, ale przestudzony woreczek herbaty. Tanina, którą zawiera herbata, ma działanie wysuszające i zmniejszające ból.
• Staraj się odkażać regularnie rany, ale nigdy nie rób tego spirytusem. Najlepsza będzie do tego woda utleniona.
• Jeśli Twoje dziecko jest już nieco większe i umie już wypluwać płyny, może przepłukać jamę ustną łagodnym roztworem soli. Przygotowujesz go z pół łyżeczki soli rozpuszczonej w szklance ciepłej wody.
• Dobre efekty dają również płukanki z wywarem ziół np. rumianku, szałwii, czerwonej kończyny, łopianu lekarskiego lub liści maliny.
• Po konsultacji z lekarzem, możesz użyć preparaty apteczne w postaci żelu, pasty lub spray’u, które dostępne są bez recepty. Mają one działanie odkażające i znieczulające.
• Oczywiście nie można zapomnieć o higienie jamy ustnej, o którą bezwzględnie należy dbać zarówno w trakcie choroby, jak i po, aby uniknąć nawrotów aft.

Aby ulżyć dziecku, podawaj mu półpłynne posiłki. Staraj się, by nie były zbyt gorące i za bardzo przyprawione. Kwaśne i słone może nasilać przykre dolegliwości. 

Kiedy należy udać się do lekarza?

Niezależnie od tego czy afty zniknęły po zastosowaniu domowych sposobów czy nie, warto udać się z dzieckiem do lekarza na kontrolę. Być może pojawi się konieczność zastosowania dodatkowych leków dostępnych jedynie na receptę lub wykonanie badań krwi.