Anemia u niemowląt i małych dzieci

Anemia czyli niedokrwistość to jeden z częstszych problemów zdrowotnych u niemowląt i małych dzieci. Główną przyczyną są z reguły niedobory żelaza. Co ciekawe, maluch z anemią wcale nie musi być apatyczny i blady. Często jedyną oznaką choroby może być słabsze przybieranie na wadze i gorszy apetyt. Dowiedz się co Cię powinno zaniepokoić oraz dlaczego leczenie anemii jest takie ważne.

Objawy anemii

Dość trudno rozpoznać anemię jedynie na podstawie zachowania czy wyglądu. Często tylko na podstawie badania krwi można określić, że maluch cierpi na niedokrwistość. Warto jednak obserwować dziecko i wszelkie niepokojące objawy zasygnalizować lekarzowi podczas wizyty kontrolnej.

Charakterystyczne objawy anemii u niemowląt i małych dzieci:

• Brak apetytu - warto tu podkreślić, że dzieci nie chcą jeść, natomiast chętnie piją.
• Mała aktywność – dzieci są apatyczne, działają na zmniejszonych obrotach, wybierają zabawy oraz zajęcia, które nie wymagają dużej aktywności fizycznej. W przypadku niemowląt
• Bladość skóry, a szczególnie śluzówek – warto pamiętać, że nie zawsze jest koniecznym objawem, ponieważ jej zabarwienie zależy również od grubości tkanki podskórnej i jej ukrwienia oraz oczywiście indywidualnych cech genetycznych.
• Kłopoty ze snem – dzieci śpią niespokojnie i często trudno im zasnąć.
• Zajady w kącikach ust – sugerują zarówno niedobory żelaza, jak witaminy z grupy B.
• Słaba odporność – maluchy często chorują i każdą infekcję przechodzą dużo ciężej niż ich rówieśnicy.
• Łamliwe paznokcie – oprócz tego, że są cieńsze i bardzo kruche, ich płytka staje się matowa.
• Zahamowanie wzrostu
• Szybsze męczenie się – nawet przy małym wysiłku fizycznym.( w porównaniu do rówieśników)
• Zawroty i bóle głowy – te objawy może zasygnalizować większe dziecko, które już potrafi mówić i określić czy coś je boli.
• Kołatanie serca i szmery – to objawy, które pojawiają się przy bardzo silnej anemii.

Jakie dzieci są narażone na anemię najbardziej?

Maluszek zanim przyjdzie na świat musi zgromadzić spory zapas żelaza. Dostarcza mu go przede wszystkim mama w ostatnim trymestrze ciąży. Duże stężenie żelaza jest również w pępowinie. Do krwioobiegu dziecka trafia wtedy od 50 nawet 100 mililitrów krwi więcej. Z tego też powodu lekarze czekają z jej przecięciem, aby maluszek mógł zebrać dla siebie „żelazne zapasy” na pierwsze miesiące życia.

Jeśli w trakcie ciąży miałaś silną anemię bądź Twój maluszek przyszedł na świat przed czasem, jego zapasy żelaza mogą być niewielkie, przez co może być zagrożony anemią. Na chorobę narażone są również maluchy z ciąży mnogiej oraz urodzone wkrótce po swoim starszym rodzeństwie.

Na niedobory żelaza mogą cierpieć dzieci po 6. miesiącu życia, które niechętnie rozszerzają dietę, unikają warzyw oraz mięsa i nie chcą nic poza mlekiem matki. Wówczas dieta jest niedoborowa, bo mleko matki nie dostarcza wystarczającej ilości żelaza.

Oprócz tego powodem anemii mogą być różne dolegliwości, w wyniku których maluch utracił dużo krwi, a także uporczywe biegunki i częste infekcje. Zdarza się również, że chorobę wywołuje szybki wzrost dziecka, ponieważ podaż żelaza jest zbyt niska do zwiększonych potrzeb.

Leczenie anemii

W przypadku niemowląt, które nie przyjmują jeszcze pokarmów stałych, leczenie anemii z niedoboru żelaza polega na podawaniu preparatów zawierających ten pierwiastek w postaci kropel lub syropu na receptę. Dawkę ustala lekarz indywidulanie w zależności od stopnia niedoboru i wieku malucha. Warto pamiętać, że wcześniaki powinny mieć suplementowane żelazo już na samym początku, aby zapobiegać anemii.

Dzieci, które mają już w pełni rozszerzoną dietę, oprócz leków muszą przyjmować również pokarmy bogate w żelazo, a także witaminę C, ponieważ ta znacznie zwiększa wchłanianie żelaza. Natomiast ograniczamy w diecie pokarmy mleczne na rzecz jajek, mięsa i warzyw. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić także podawanie witaminy B6 oraz kwasu foliowego.

Bogata w żelazo i witaminy dieta jest niezbędna do prawidłowego procesu leczenia i do utrzymania w późniejszym czasie prawidłowej produkcji krwinek czerwonych. Samo przyjmowanie leków nie wyleczy skutecznie, a jedynie może powodować podrażnienia jelit, występowanie zaparć lub biegunek.

Pamiętaj!

Herbata oraz mleko i jego przetwory znacznie utrudniają wchłanianie żelaza. Z tego też powodu zaleca się, by leki popijać wodą lub sokiem (polecam szczególnie świeżo wyciskane soki cytrusowe), a nie herbatą, mlekiem, jogurtem czy kefirem.

Dieta malucha bogata w żelazo

Najwięcej żelaza możemy znaleźć w:

- podrobach np. wątróbce (nie każdy maluch ją lubi, ze względu na specyficzny smak i zapach, dlatego polecam przygotować z jej dodatkiem pasztet lub pierogi);

- mięsie, szczególnie tym czerwonym np. wołowym lub dziczyźnie ( z wiarygodnych źródeł)

- tłustych rybach;

- buraczkach;

- orzechach;

- warzywach zielonych jak: fasolka szparagowa, sałata, zielony groszek, brokuły, kapusta włoska oraz natka pietruszki, w także jej korzeń;

- roślinach strączkowych;

- produktach z pełnego ziarna;

- suszonych i świeżych daktylach, figach, a także morelach.

Ciekawostka!

Udowodniono, że żelazo zawarte w produktach zwierzęcych wchłania się znacznie lepiej od tego z produktów roślinnych. Z mięsa wchłania się aż 20% żelaza, natomiast z ryżu zaledwie 1%.