Najczęstsze przyczyny porodu przedwczesnego

Pomimo postępu, jaki dokonał się w zakresie profilaktyki oraz leczenia, poród przedwczesny jest nadal dużym problemem położnictwa. Im wcześniej przed terminem urodzi się maluch, tym mniejsze są jego szanse na przeżycie.

Sprawdź, jakie są najczęstsze powody porodu przedwczesnego i czy można mu zapobiec.

Kiedy mówimy o porodzie przedwczesnym?

Poród terminowy to taki, który ma miejsce po 37. tygodniu ciąży. Ciąża zakończona przed 22. tygodniem to poronienie, natomiast o porodzie przedwczesnym możemy mówić, gdy poród rozpocznie się w okresie pomiędzy 22. a 37. tygodniem ciąży.

Dzieci urodzone przedwcześnie zwykle ważą od 500 do 2500 g. Są zwykle nieprzygotowane do samodzielnego funkcjonowania poza łonem mamy, a do tego mają bardzo niską odporność, przez co są szczególnie narażone na infekcje. Z tego też powodu potrzebują specjalistycznej opieki lekarskiej, aż do chwili, gdy osiągną odpowiedni stopień rozwoju.

Gdy poród nastąpił:

- przed 28. tygodniem jest to poród skrajnie przedwcześnie;

- pomiędzy 28. a 31. tygodniem to poród bardzo przedwczesny;

- pomiędzy 32. a 37. tygodniem to poród umiarkowanie przedwczesny.

W przypadku wcześniaków urodzonych przed 28. tygodniem ciąży istnieje wiele dodatkowych zagrożeń. Jest to grupa obarczona najcięższymi powikłaniami i największą śmiertelnością. U takich maluszków istnieje ogromne ryzyko zaburzeń wzroku i słuchu, jak również na tle intelektualnym oraz nerwowym.

Jakie są najczęstsze przyczyny porodu przedwczesnego?

• niewydolność cieśniowo-szyjkowa – bezobjawowe skracanie się szyjki macicy – przyczyna wrodzona lub pourazowa;
• tzw. samoistny poród przedwczesny – skurcze macicy w ciąży niedonoszonej – infekcja;
• przedwczesne odpłynięcie płynu owodniowego – PPROM - najczęściej infekcja;
• przedwczesne zakończenie ciąży przez lekarza ze wskazań medycznych – choroby matki lub płodu;

Czynniki ryzyka porodu przedwczesnego

Wiek matki

Porody przedwczesne obserwuje się u bardzo młodych kobiet poniżej 16 lat oraz u ciężarnych po 40. roku życia - zagrożenie jest większe, gdy jest to pierwsza ciąża.

Waga matki

Częstsze występowanie porodów przedwczesnych zaobserwowano u kobiet, które cierpią na niedowagę.

Choroby matki

Na przebieg ciąży mogą wpłynąć negatywnie choroby przewlekłe m.in.: cukrzyca, nadciśnienie, choroby nerek, wątroby i serca, a także nieleczone infekcje u matki oraz choroby zakaźne jak: różyczka, odra, toksoplazmoza.

Używki

Palenie papierosów i narkotyki wiążą się nie tylko ze zwiększonym prawdopodobieństwem wcześniejszego porodu, ale wpływa również na masę urodzeniową noworodka. Jeśli planujesz ciąże zadbaj o siebie oraz swoje maleństwo i zrezygnuj z używek.

Ciężka praca fizyczna i silny stres

Na poród przedwczesny narażone są ciężarne, które często przebywają w pozycji stojącej lub wykonują ciężką pracę fizyczną. Niebezpieczne jest również przeciążenie oraz silny, długotrwały stres związany np. z obawą o przyszłość najbliższych.

Wcześniejsze problemy z donoszeniem ciąży

Jeśli przyszła urodziła martwe dziecko lub wcześniej przeżyła poród przedwczesny, istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienie porodu przedwczesnego. Jeśli jesteś w tej grupie ryzyka, będziesz musiała o siebie szczególnie zadbać.

Wady ginekologiczne

Na zwiększenie prawdopodobieństwa porodu przedwczesnego mogą wpłynąć: mięśniaki oraz wady macicy.

Niski status ekonomiczny

U przyszłych mam, które żyją w złych warunkach socjalno-bytowych, znacznie częściej występuje poród wczesny. Kobiety z tej grupy zwykle są niedożywione lub bardzo źle się odżywiają, palą papierosy i nierzadko pracują ciężko fizycznie podczas ciąży.

Ciąża mnoga

Ciąże mnogie zwykle kończą się wcześniej w porównaniu do ciąży pojedynczej. Aby nie doszło do porodu przedwczesnego przyszła mama musi o siebie szczególnie zadbać. 

Poród przedwczesny - zapobieganie

W przypadku ryzyka wystąpienia porodu przedwczesnego, przyszła mama musi o siebie zadbać. Zakazany jest wysiłek fizyczny i stres. Należy dużo odpoczywać i często leżeć w łóżku. Na ten czas najlepiej zrezygnować z pracy i domowych obowiązków.

W przypadku zdiagnozowania niewydolności szyjki macicy, lekarz może zalecić założenie pessara – specjalnego krążka w kształcie pierścienia, który umieszcza się w pochwie. Czasem jedynym wyjściem jest szew okrężny na szyjkę macicy. 

W skrajnych sytuacjach, ciężarna może zostać skierowana szpitala, aż do czasu porodu.

Jak postępować w przypadku porodu przedwczesnego?

Gdy u przyszłej mamy rozpoznano zagrażający poród przedwczesny, zostanie natychmiast skierowana do szpitala, na oddział patologii ciąży. Placówka powinna dysponować doświadczoną kadrą oraz specjalistyczny sprzętem do ratowania wcześniaków jak: inkubator, monitor czynności życiowych, pompa infuzyjna oraz respirator.

Niezwykle ważny jest czas. W szpitalu ciężarna otrzyma leki hamujące skurcze macicy oraz stymulujące dojrzewanie płuc płodu. Nie są one wstanie zatrzymać akcji poporodowej, ale pozwalają ją opóźnić na tyle, by zapewnić maluszkowi jak najlepszą opiekę.

Jeśli leczenie nie przyniosło rezultatów, ciąża zakończy się. Droga porodu zależy od wielu czynników, jej wybór należy do lekarza.